به گزارش راهبرد معاصر؛ بعد از انتخابات زودهنگام در عراق اعتراضات و تنش های داخلی در این کشور بالا گرفت. اگر بحث انتخابات عراق را آسیب شناسی کنیم باید به این مسائل توجه داشته باشیم که دلایل برگزاری زودهنگام انتخابات چه بود؟ باید گفت این امر سه علت داشت که اولین علت مشارکت مردم عراق در سرنوشت خودشان بود و دومین بحث هم بازگرداندن اعتماد عمومی به دولت و نظام بود چرا که اعتماد مردم نسبت به نظام و بحثهایی که پیش آمده بود رو به زوال میرفت.
اما سومین نکته حائز اهمیت در این انتخابات زودهنگام این بود که اعتراضات عمومی به فساد که به کف خیابان ها کشیده شده بود را کنترل کنند. اعتراضات مردمی برای فساد اداری و مسئولین، بیکاری، عدم رفاه و رونق اقتصادی و مسائل مختلف در حال گسترش در ابعاد بیشتری بود لذا دولت وعده انتخابات زودهنگام را داد تا این کاستی ها و مشکلات را برطرف کند.
در کنار این هدف در انتخابات زودهنگام سعی شد در بحث نامزدهای انتخاباتی برای مجلس عراق عدالت گستری هم رعایت شود یعنی تنها احزاب نباشند که امکان ورود به انتخابات و تاثیر بر سرنوشت مردم را داشته باشند؛ بلکه افراد مستقل هم فرصت حضور پیدا کنند که برای این امر قانون انتخابات را تغییر دادند. بحث آخر هم اینکه بتوانند با حفظ وحدت و یکپارچگی، همه قومیت ها و مذاهب را پای صندوق های رای بکشانند؛ اما نتایج انتخابات چیز دیگری بر خلاف اهداف انتخابات زودهنگام را رقم زد.
نخست اینکه تنها 44 درصد مردم در انتخابات شرکت کردند یعنی کمتر از 50 درصد در این انتخابات شرکت کردند در حالیکه در انتخابات اول عراق 74 درصد شرکت کرده بودند. نکته بعدی اینکه افراد مستقلی که وارد عرصه انتخابات شدند هیچ کدام رای نیاوردند و باز هم احزاب برنده میدان شدند. این امر یعنی برنده شدن احزاب و رای نیاوردن گروه ها و افراد مستقل به جای اینکه بتوانند یکپارچگی و وحدت را میان احزاب و قومیت ها ایجاد کنند سبب تشتت آرا شد و اعتراضات زیادی نسبت به تقلب در انتخابات به و جود آورد. این امر سبب شد شرایط عراق باز به همان اول ماجرا برگردد و مردم مجدد به خیابان ها کشیده شدند؛ چنانچه اکنون شاهد اعتراضات و تنش های بسیاری در شهرهای مختلف عراق هستیم.
از همه مهمتر اینکه ادعای تقلب در انتخابات اعتمادی که دولت به دنبال بازگرداندن آن به مردم بود را بیش از گذشته خدشه دار کرد! همه اینها باعث شد که اکنون نتایج انتخابات در هاله ای از ابهام باشد و ما می بینیم که فقط سخنگوی کاخ سفید از نتایج انتخابات ابراز رضایت کرده است و می بینیم همه کشورهای همسایه عراق که ممکن است حتی در نتایج انتخابات دست داشته باشند در مقابل این نتایج سکوت اختیار کردند و همه افرادی هم که می خواستند سرکار باشند دچار مشکل شدند. لذا امروز در صحنه عراق شاهد آن هستیم که این مسائل باعث شده احزاب نتوانند دولتی را سرکار بیاورند.
اما برای برطرف کردن این ابهامات و از بین رفتن تنش ها چه باید کرد؟ احزاب باید بتوانند برای تاثیرگذاری بیشتر در صحنه سیاسی با هم ائتلاف کنند اما ائتلاف هم مسئله مهم، حساس و زمانبری است و این فرصتی برای آقای الکاظمی است که بتواند سر قدرت باقی بماند و هم برای آنهایی که به دنبال استفاده از این مسائل بودند زمان خوبی است.
اما اینکه چه راه حلی برای برطرف سازی این ابهامات در نتایج انتخابات وجود دارد؟ باید گفت نخستین مسئله اینکه دولت باید بتواند در این مسئله شفاف سازی کند؛ کمیساریای عالی انتخابات در عراق عنوان کردند که حدود 1300 تا 1400 اعتراض به دست ما رسیده که ما آنها را بررسی و بعد به دست دادگاه فدرال میسپاریم و قاعدتا این دادگاه فدرال است که می تواند نسبت به آن نظر بدهد یعنی باید یک شفاف سازی اساسی در این مسئله اتفاق بیافتد که این اعتراضات سبب ساز ناامنی و گسترش تنش ها در عراق نشود.
نکته مهم بعدی اینکه احزاب باید سریعا ائتلافات را در عراق تشکیل بدهند که بتوانند در حداقل زمان دولتی را سرکار بیاورند که بتواند اوضاع را سرو سامان داده و مشکلات را برطرف کند که در همین راستا به نظر می رسد که آقای نوری المالکی به دنبال این ائتلاف از طرف گروههای شیعه است و کردها هم با برخی از احزاب سنی صحبتهایی کردند لذا اگر این روند پیش برود می تواند در پایین آوردن سطح اعتراضات کمک کند و شرایط به سمت مسالمت آمیز بودن پیش برود و امنیت عراق را دچار خدشه نکند.
آقای نوری المالکی در صحبتهایش عنوان کرده که باید منتظر باشیم و اعتراض هم باید مسالمتآمیز مطرح شود. لذا باید صبر کرد و دید چه پیش می آید و روند پیشرو به چه سمتی خواهد رفت؟ هر چند به نظر می رسد برخی کشورها مانند آمریکا، عربستان سعودی و امارات به دنبال تشدید تنشها بعد از انتخابات در عراق هستند، چراکه یکی از خواستههای عمومی در برگزاری انتخابات زودهنگام به دنبال خروج آمریکا از عراق بوده است و این مسئله برای آمریکا سنگین و مشکلزا بود.